Kayıp ve Zarar Fonu kararı iklim adaletinin sağlanmasında önemli bir adım
27. Taraflar Konferansı (COP27), bu yıl 6-18 Kasım tarihleri ortasında Mısır’ın Şarm El Pir kentinde yapıldı. COP27 dünyadaki savaş ortamı ve ekonomik krizler sonrası iklim krizinin gitgide derinleşen tesirleri nedeniyle, COP26’da belirlenen gaye ve kararların nasıl ilerleyeceğinin merakla beklendiği bir tepeydi.
İklim krizinin derin tesirlerini en fazla yaşayan gelişmekte olan ülkelere finansman dayanağı sağlanması ön plana çıkan bahisler ortasında yer alırken; ülkelerin fosil yakıtların kullanımını azaltma ve iklime ziyan veren emisyonları dizginlemedeki amaçları yetersiz olarak değerlendirildi. COP26 ülkelerin daha savlı maksatlar ortaya koymasına karşın kimi noktalarda yetersiz bulunurken, COP27’de daha güçlü amaçların ortaya konamaması iklim krizi maksatlarına ulaşma konusundaki kaygıları artırdı.
Sürdürülebilir finansmanın dünyanın en değerli kaynak sorunu olduğunu belirten SKD Türkiye İdare Konseyi Lideri Ebru Dildar Edin, COP27’yi kıymetlendirdi:
“SKD Türkiye olarak iklim krizinin sarsıcı tesirlerinin en çok dezavantajlı kümeler ve ülkeler üzerinde hissedildiğini her vakit lisana getiriyoruz. COP27’de bir birinci gerçekleştirilerek iklim krizi kaynaklı doğal afetlerden ziyan gören ülkelere ödeme sağlanması için bir Kayıp ve Ziyan Fonu kurulması kararı alındı. Bu karar iklim adaletinin sağlanması ismine bugüne dek atılan en değerli adımlardan biridir. Ukrayna-Rusya savaşının neden olduğu büyük güç krizleri nedeniyle Avrupa ülkelerinin fosil yakıt kullanımını gündeme alması COP27 öncesi toplumda en çok kritik edilen bahisler ortasındaydı. Beklendiği üzere son COP27 muahedesinde hem daha savlı ulusal gayeler belirlemede hem de fosil yakıtların kullanımını azaltarak iklime ziyan veren emisyonları dizginlemede yetersiz kaldı. COP27’de finans dünyası maalesef, ülkelerin karbon emisyonlarını azaltmalarına ve ekonomilerini global ısınmanın yol açtığı değişikliklere uyarlamalarına yardımcı olacak kâfi finansmanı sağlayamadı. Bu finansmanın nasıl sağlanacağı konusu hala bir soru işareti. Lakin 2024’te, gelişmekte olan ülkelerin gereksinimleri dikkate alınarak, ‘iklim finansmanı konusunda yeni bir sayısal hedef’ belirlenmesi istikametinde müzakereler gerçekleştirilmesi bu alanda bir değişim olacağını işaret ediyor. Dünya Bankası üzere önde gelen kurumların daha fazla risk alabilmeleri ve daha fazla borç verebilmeleri için ıslahat yapma planları da tepede öne çıkan mevzular ortasında yer aldı. Hasebiyle daha fazla nakdin özgür bırakılması gelecek mümkün aksiyonlar ortasında yer alıyor diyebiliriz.”
“Sivil toplum, iş dünyası ve kamu iş birliği Türkiye’nin hedeflerine ulaşmasına hız kazandırır”
İş dünyasının sürdürülebilirlik alanında öncü STK’sı olarak COP27’yi yerinde takip eden SKD Türkiye iklim değişikliği ile gayrette Türkiye’nin yol haritasının ana ögelerinden olan döngüsel iktisat alanında yaptığı çalışmalar için COP27’de iki panel gerçekleştirdi. Ebru Dildar Edin, COP27’de açıklanan güncellenmiş Ulusal Katkı Beyanı’nı şu halde kıymetlendirdi:
“Türkiye’nin güncellenmiş Ulusal Katkı Beyanına göre emisyon azaltım hedefi 2030’a kadar %21’den %41’e çıkarıldı ve emisyon pik tarihi 2038 yılı olarak belirlendi. Yüzde 41 artıştan azaltım, 2020 düzeyine nazaran yüzde 33 artış manasına geliyor. Bu revize, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon maksadına ulaşmasının maliyetini de artıracak. Yeşil dönüşümün ekonomik manada ülkemiz ve şirketlerimiz için çok kıymetli fırsatlar barındırdığını biliyoruz. Bununla birlikte gelinen noktada yeşil dönüşümünün suratının daha da artırılması gerekiyor. Bilhassa yeşil dönüşümün gelişen teknoloji ve inovasyonla yakalanabileceğini COP27’de ülkeler tarafından yapılan paylaşımlarda gördük. Türkiye’nin de önümüzdeki yıl COP28’de yeşil dönüşümde yaptığı inovatif uygulamalarını daha çok dinlemekten keyifli olacağız. Sürdürülebilir kalkınmada stratejik ehemmiyet taşıyan mevzularda mevcutla yetinmeyerek yaratıcı ve yapısal tahlilleri ortaya koymak gerektiği ortada. STK, iş dünyası ve kamunun iş birliği içerisinde çalışmasının değeri artık daha da arttı. SKD Türkiye olarak, Türkiye’nin yeşil dönüşüm seyahatinde döngüsel iktisatta gerçek potansiyeline ulaşması ve şirketlerin net sıfır emisyon ve doğa-pozitif gayelerini yakalamaları için, iş dünyasını kolektif biçimde aksiyona geçirmeye devam edeceğiz.”